III. АТТЕСТАЦИЯ УЧАЩИХСЯ
- Текущая и промежуточная аттестация учащихся
Для проведения текущей аттестации учащихся установлены следующие виды контроля: поурочный и тематический.
Поурочный контроль проводится с целью проверки и оценки усвоения учащимися учебного материала в процессе изучения темы и носит стимулирующий, корректирующий и воспитательный характер.
При осуществлении поурочного контроля оценивается процесс учебной деятельности учащихся, познавательные и общеучебные умения и навыки, использование рациональных способов выполнения заданий с учетом проявления интереса к учению, стремления к достижению поставленной цели и других индивидуальных и личностных качеств. Педагогический работник наряду с заданными требованиями учитывает и предыдущие достижения учащихся.
Периодичность оценивания результатов учебной деятельности каждого учащегося при поурочном контроле определяется учителем в зависимости от специфики учебного предмета и изучаемого учебного материала, методов, форм и технологий обучения, возрастных и индивидуальных особенностей учащихся.
Тематический контроль проводится с целью проверки и оценки усвоения учащимися учебного материала определенной темы (или нескольких тем). При осуществлении тематического контроля оцениваются достижения учащихся не по отдельным элементам (как при поурочном контроле), а в логической системе, соответствующей структуре учебной темы (нескольких тем).
Поурочный и тематический контроль могут осуществляться в устной, письменной, практической формах и в их сочетании. Выбор формы контроля зависит от содержания и специфики учебного предмета, количества учебных часов, выделяемых на его изучение, этапа обучения и планируемых результатов обучения, возрастных и индивидуальных особенностей учащихся.
Для осуществления контроля используются методы и средства, которые позволяют получить наиболее объективную информацию о результатах учебной деятельности учащихся. К ним относятся индивидуальный, групповой и фронтальный опрос с использованием контрольных вопросов и заданий, содержащихся в учебниках, учебных, учебно-методических пособиях и дидактических материалах, собеседования, дидактические тесты, диктанты, изложения, сочинения, самостоятельные и контрольные работы, наблюдения, лабораторные и практические работы, лабораторные опыты, экспериментальные исследования, рефераты и др.
Обращаем внимание, что ключевым элементом в структуре многих уроков является изучение нового учебного материала. С опорой на него или во взаимосвязи с ним решаются на уроках остальные вопросы: первичная проверка понимания нового учебного материала, первичное закрепление нового учебного материала, первичный контроль усвоения нового учебного материала, повторение, систематизация, обобщение и закрепление изученного учебного материала, контроль результатов учебной деятельности. С точки зрения современных ученых в области педагогики и психологии – первичная проверка понимания нового учебного материала, первичное закрепление нового учебного материала, первичный контроль усвоения нового учебного материала носят диагностический характер и обеспечивают анализ, оперативное регулирование и коррекцию образовательного процесса и учебной деятельности учащихся.
Отметка по результатам первичной проверки понимания, закрепления, контроля нового учебного материала может выставляться по усмотрению учителя тем учащимся, которые успешно выполнили задание, или не выставляться вообще.
Проведение контрольных работ регулируется пунктом 110 СанПиН. Напоминаем, что контрольные работы проводятся:
– только в соответствии с графиком, утвержденным руководителем учреждения общего среднего образования (любые изменения в график вносятся по согласованию с директором и (или) заместителем директора);
– в одном классе не более чем по одному учебному предмету в день.
В неделю в одном классе может быть не более трех контрольных работ с учетом того, что пятницу запрещено проводить контрольные работы.
В случае, если контрольная работа проводится по учебному предмету, который в расписании учебных занятий в данный день является последним уроком, директор и (или) заместитель директора обязаны обеспечить изменения в расписании учебных занятий, чтобы контрольная работа была проведена в период наибольшей работоспособности. Аналогично необходимо организовать работу и в случае, если контрольная работа проводится по учебному предмету, который изучается в объеме 1 часа в неделю и согласно расписанию учебных занятий проводится в понедельник или пятницу.
В соответствии с Методическими рекомендациями по формированию
культуры и письменной речи в учреждения образования, которые реализуют образовательные программы общего среднего образования , утверждёнными МОРБ 21.07.2017 года(изменения) существуют следующие виды письменных работ:
ІІ. НАВУЧАЛЬНЫЯ І КАНТРОЛЬНЫЯ РАБОТЫ, ЯКІЯ ВЫКОНВАЮЦЦА Ў ПІСЬМОВАЙ ФОРМЕ
- Асноўнымi вiдамi работ вучняў на вучэбных занятках ва ўстанове адукацыі і дома з’яўляюцца навучальныя работы, якія выконваюцца ў пісьмовай форме (далей– навучальныя работы).
Да іх адносяцца:
на І ступені агульнай сярэдняй адукацыі:
практыкаванні і заданні розных відаў, дыктанты (слоўнікавы, выбарчы, зрокавы, папераджальны, тлумачальны, вольны і творчы), спісванне, пераклад, пераказ, сачыненне, тэсты па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Русский язык“, ”Мова нацыянальнай меншасці“, ”Матэматыка“;
розныя віды рабочых запісаў, замалёвак, практычных работ па вучэбных прадметах ”Чалавек і свет“, ”Беларуская літаратура (літаратурнае чытанне)“, ”Русская литература (литературное чтение)“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“, ”Выяўленчае мастацтва“;
заданні з выкарыстаннем контурных карт, атласаў па вучэбным прадмеце ”Чалавек і свет“;
напісанне літар алфавіта, імя ўласнага і прозвішча, даты, адраса, слоў і сказаў з апорай на ўзор, віншавальнай паштоўкі па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“, а пры вывучэнні кітайскай мовы – дадаткова напісанне транскрыпцыйных знакаў напаўдрукаваным шрыфтам, найпрасцейшых элементаў іерогліфа (рысы) і іерогліфаў з апорай на ўзор, рыс у правільным парадку;
на ІІ і ІІІ ступенях агульнай сярэдняй адукацыі:
практыкаванні і заданні розных відаў, тэставыя, лабараторныя і практычныя работы (вопыты) па ўсіх вучэбных прадметах, акрамя вучэбнага прадмета ”Фізічная культура і здароўе“;
дыктанты (слоўнікавы, выбарчы, зрокавы, папераджальны, тлумачальны, вольны і творчы), пераклады, пераказы, сачыненні па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Русский язык“, ”Мова нацыянальнай меншасці“;
напісанне віншаванняў, запрашэнняў, асабістых лістоў, ліста-падзякі, ліста-адказу, звестак анкеты, кароткай аўтабіяграфіі, кароткага зместу (рэзюмэ) праслуханага (прачытанага) ці ўбачанага, простых дзелавых лістоў, міні-сачынення, сачынення на прапанаваную тэму па вучэбным прадмеце ”Замежная мова“, а пры вывучэнні кітайскай мовы – дадаткова напісанне нескладаных відаў тэкстаў з дапамогай транскрыпцыйных знакаў, іерогліфаў; сказаў і тэкстаў іерогліфамі, ключавымі элементамі іерогліфаў (графемы);
дыктанты па вучэбных прадметах ”Матэматыка“, ”Фізіка“, ”Астраномія“, ”Хімія“, ”Біялогія“, ”Геаграфія“;
задачы па вучэбных прадметах ”Матэматыка“, ”Фізіка“, ”Астраномія“, ”Хімія“, ”Біялогія“, ”Геаграфія“;
пісьмовыя адказы на пытанні, змешчаныя ў падручніках, вучэбных дапаможніках, дыдактычных матэрыялах па ўсіх вучэбных прадметах, акрамя вучэбных прадметаў ”Інфарматыка“, ”Фізічная культура і здароўе“;
складанне планаў-канспектаў, апорных схем, аналітычных і абагульняльных табліц, дыяграм, схем, алгарытмаў па ўсіх вучэбных прадметах, акрамя вучэбнага прадмета ”Выяўленчае мастацтва“, ”Фізічная культура і здароўе“;
афармленне справаздач аб выніках назіранняў, лабараторных і практычных работ (вопытаў), эксперыментальных даследаванняў, экскурсій па тых вучэбных прадметах, па якіх прадугледжана іх правядзенне вучэбнымі праграмамі;
заданні з выкарыстаннем насценных і контурных карт, атласаў, рухомай карты зорнага неба, карты экватарыяльнага пояса зорнага неба па вучэбных прадметах ”Чалавек і свет“, ”Геаграфія“, ”Астраномія“, ”Сусветная гісторыя“, ”Гісторыя Беларусі“.
- Колькасць пераказаў, сачыненняў, якія праводзяцца на працягу адных вучэбных заняткаў, аб’ём тэкстаў для пераказаў па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Русский язык“, ”Мова нацыянальнай меншасці“ ў II–IV класах вызначаюцца згодна з дадаткам 2 да дадзеных Метадычных рэкамендацый.
Віды работ па развіцці звязнага вуснага і пісьмовага маўлення вучняў I–IV класаў вызначаюцца зместам вучэбных праграм па адпаведных вучэбных прадметах.
У першым паўгоддзі ў V класе па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Русский язык“, ”Мова нацыянальнай меншасці“ праводзяцца толькі навучальныя пераказы, якія ацэньваюцца ў адпаведнасці з нормамі ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў па азначаных вучэбных прадметах для ІV класа.
Пераклады і сачыненнi па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Русский язык“, ”Русская литература“, ”Мова нацыянальнай меншасці“ i ”Лiтаратура нацыянальнай меншасці“ ў V – VIII класах носяць толькі навучальны характар.
- На вучэбных занятках ва ўстанове адукацыі выконваюцца кантрольныя работы ў пісьмовай форме (далей– кантрольныя работы) па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Русский язык“, ”Русская литература“, ”Мова нацыянальнай меншасці“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“, ”Матэматыка“, ”Фізіка“, ”Астраномія“, ”Хімія“, ”Біялогія“. Кантрольныя работы па вучэбным прадмеце ”Інфарматыка“ ўключаюць тэарэтычныя пытанні, адказы на якія даюцца ў пісьмовай форме, або практычныя заданні, якія выконваюцца на камп’ютары, або тэарэтычныя пытанні і практычныя заданні.
Колькасць кантрольных работ на працягу навучальнага года на I ступені агульнай сярэдняй адукацыі па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Русский язык“, ”Мова нацыянальнай меншасці“, ”Матэматыка“ і іх віды, а таксама праверка навыку чытання, сфарміраванасці чытацкіх уменняў па вучэбных прадметах ”Беларуская літаратура (літаратурнае чытанне)“, ”Русская литература (литературное чтение)“, ”Літаратура нацыянальнай меншасці“ і навыкаў вуснага лічэння па вучэбным прадмеце ”Матэматыка“ вызначаюцца згодна з дадаткам 3 да дадзеных Метадычных рэкамендацый.
Колькасць кантрольных работ на працягу навучальнага года на II і III ступенях агульнай сярэдняй адукацыі па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Беларуская літаратура“, ”Русский язык“, ”Русская литература“, ”Мова нацыянальнай меншасці“ і іх віды, а таксама колькасць кантрольных работ па вучэбных прадметах ”Матэматыка“, ”Інфарматыка“, ”Фізіка“, ”Астраномія“, ”Хімія“ і ”Біялогія“ вызначаюцца згодна з дадаткам 4 да дадзеных Метадычных рэкамендацый.
Аб’ём тэкстаў кантрольных дыктантаў, пераказаў, а таксама аб’ём слоўнікавых дыктантаў, кантрольных сачыненняў вызначаюцца згодна з дадаткам 5 да дадзеных Метадычных рэкамендацый. Колькасць арфаграм і пунктаграм у тэкстах кантрольных дыктантаў па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Русский язык“, ”Мова нацыянальнай меншасці“ вызначаецца згодна з дадаткам 6 да дадзеных Метадычных рэкамендацый.
Да канца першай чвэрці, а ў V класе на працягу І паўгоддзя захоўваецца аб’ём тэксту, рэкамендаваны для папярэдняга класа.
У вячэрніх класах сумарная колькасць кантрольных работ па вучэбным прадмеце, прадугледжаных на ІІІ ступені агульнай сярэдняй адукацыі, раўнамерна размяркоўваецца на ўсе гады навучання.
- Кантрольныя работы ва ўстановах адукацыі павінны праводзіцца ў адпаведнасці з Санітарнымі нормамі і правіламі ”Требования для учреждений общего среднего образования“, якія зацверджаны пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 27.12.2012 № 206.
Дадатак 4
да Метадычных рэкамендацый па фарміраванні культуры вуснага і пісьмовага маўлення ва ўстановах адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі
(са змяненнямі ад 21.07.2017)
Колькасць кантрольных работ на II і III ступенях агульнай сярэдняй адукацыі
Віды работ |
Колькасць кантрольных работ у навучальны год па класах |
||||||
V |
VІ |
VІІ |
VІІІ |
ІХ |
Х (базавы/ павыш.) |
ХІ (базавы/ павыш.) |
|
Вучэбны прадмет ”Беларуская мова“ |
|||||||
Дыктанты |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
2/2 |
2/2 |
Пераказы |
2 |
2 |
2 |
2* |
2* |
2/2 |
2/2 |
Тэставая работа |
– |
– |
– |
1 |
1 |
1/2 |
1/2 |
Сачыненні |
|
|
|
|
|
0/1 |
0/1 |
Вучэбны прадмет ”Беларуская лiтаратура“ |
|||||||
Класныя сачыненнi |
– |
– |
– |
– |
1 |
2/4 |
2/4 |
Вучэбны прадмет ”Русский язык“ |
|||||||
Дыктанты |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
2/2 |
2/2 |
Пераказы |
2 |
2 |
2 |
2* |
2* |
2/2 |
2/2 |
Тэставая работа |
– |
– |
– |
1 |
1 |
1/2 |
1/2 |
Сачыненні |
|
|
|
|
|
0/1 |
0/1 |
Вучэбны прадмет ”Русская литература“ |
|||||||
Класныя сачыненнi |
– |
– |
– |
– |
1 |
2/4 |
2/4 |
|
|||||||
Вучэбны прадмет ”Мова нацыянальнай меншасці“ |
|||||||
Дыктанты |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
Пераказы |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
Іншыя вучэбныя прадметы |
|||||||
Вучэбныя прадметы |
Колькасць кантрольных работ у навучальны год па класах |
||||||
V |
VІ |
VІІ |
VІІІ |
ІХ |
Х (базавы/ павыш.) |
ХІ (базавы/ павыш.) |
|
Матэматыка |
6 |
6 |
8 |
8 |
8 |
6/8 |
6/8 |
Фізіка |
– |
– |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
Хімія |
– |
– |
2 |
4 |
4 |
4/6 |
4/6 |
Біялогія |
– |
1 |
2 |
2 |
2 |
2 |
2 |
Інфарматыка |
– |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
Астраномія |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
2 |
* У VІІІ і IX класах выконваецца кантрольны пераказ з дадатковымі заданнямі.
Дадатак 5
да Метадычных рэкамендацый па фарміраванні культуры вуснага і пісьмовага маўлення ва ўстановах адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі
Аб’ём тэкстаў кантрольных работ (дыктант, пераказ), аб’ём слоўнікавага дыктанта, кантрольнага сачынення на II і III ступенях агульнай сярэдняй адукацыі
Клас |
Аб’ём тэкстаў кантрольнага дыктанта* |
Аб’ём слоўнікавага дыктанта |
V |
85–90 слоў |
12–15 слоў |
VІ |
90–100 слоў |
15–20 слоў |
VІІ |
100–110 слоў |
20–25 слоў |
VІІІ |
110–125 слоў |
25–30 слоў |
ІХ |
125–145 слоў |
30–35 слоў |
Х |
145–170 слоў |
35–40 слоў |
ХІ |
170–200 слоў |
40–45 слоў |
Клас |
Аб’ём тэкстаў для пераказаў |
|
V |
80–100 слоў |
|
VІ |
100–120 слоў |
|
VІІ |
120–180 слоў |
|
VІІІ |
180–240 слоў |
|
ІХ |
240–340 слоў |
|
Х |
340–450 слоў |
|
ХІ |
450–600 слоў |
Клас |
Аб’ём сачыненняў |
V |
0,5–1 старонка |
VІ |
1–1,5 старонкі |
VІІ |
1–1,5 старонкі |
VІІІ |
1,5–2 старонкі |
ІХ |
2–3 старонкі |
Х |
3–4 старонкі |
ХІ |
да 5 старонак |
Дадатак 6
да Метадычных рэкамендацый па фарміраванні культуры вуснага і пісьмовага маўлення ва ўстановах адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі
Колькасць арфаграм і пунктаграм у тэкстах кантрольных дыктантаў па вучэбных прадметах ”Беларуская мова“, ”Русский язык“, ”Мова нацыянальнай меншасці“ на II і III ступенях агульнай сярэдняй адукацыі
Клас |
Колькасць арфаграм у тэкстах кантрольных дыктантаў |
Колькасць пунктаграм у тэкстах кантрольных дыктантаў |
V |
10 |
2–3 |
VІ |
12 |
2–3 |
VІІ |
16 |
3–4 |
VІІІ |
20 |
4–5 |
ІХ |
24 |
5–10 |
Х |
26 |
10–15 |
ХІ |
28 |
15–20 |